Karcinom pluća je jedno od najčešće dijagnostikovanih malignih oboljenja u svijetu, nažalost i vodeći uzrok smrtnosti od malignih bolesti. Najučestaliji tipovi karcinoma su mikrocelularni karcinom pluća i nemikrocelularni karcinom pluća. Više od 60% pacijenata se dijagnostikuje u stadijumu lokalno uznapredovale ili metastatske bolesti, dok se manji procenat pacijenata prezentuje u ranom stadijumu bolesti.
S obzirom na relativno kasnu dijagnozu kod većine pacijenata, očekivano je da rezultati liječenja nisu ohrabrujući.
Međutim, u posljednjoj dekadi rezultati pokazuju smanjenje stope mortaliteta kod ove grupe pacijenata te se mijenja dosadašnja percepcija i unapređuje kvalitet liječenja i preživljavanje pacijenata oboljelih od karcinoma pluća.
Dva su razloga za ovo:
- Implementacija visoko sofisticiranih preciznih radioterapijskih tehnika kao sto je SBRT – Stereotaksična zračna terapija
- Implementacija tzv. pametnih lijekova, molekularno ciljane terapije, immune check point inhibitora.
Adekvatnom kombinacijom odgovarajuceg modaliteta liječenja pravovremeno (radioterapija, hemioterapija, hirurgija) pacijenti su u mogućnosti dobiti adekvatan i izuzetno kvalitetan način liječenja.
Stereotaksična zračna terapija SBRT je izuzetno precizna radioterapijska tehnika kojom se isporučuje visoka denevna doza na precizno definisanu tumorsku leziju uz maksimalnu poštedu okolnog zdravog tkiva.
Radioterapijska doza moze biti isporučena u 1-8 frakcija, prema procjeni radijacionog onkologa, zavisno od veličine tumorske lezije i lokalizacije (centralno ili periferno).
Važno je naglasiti da SBRT tehnika može biti indikovana kod dvije grupe pacijenata i to:
Prvu grupu čine pacijenti sa dijagnozom ranog stadijuma karcinoma pluća. To podrazumjeva tumor I stadijuma nemikrocelularnog karcinoma pluća koji je lokalizovan (veličine 1-5 cm) , ne širi se u limfne čvorove grudnog koša, niti u udaljene organe.
SBRT tehnika je neinvazivan vid liječenja, što je prednost u komparaciji sa hirurgijom jer znamo da svaki operativni vid liječenja nosi određeni rizik. Iz tog razloga SBRT tehnika se preferira kod pacijenata sa pridruženim bolestima – komorbiditetima npr. (srčana dekomopenzacija, hronična opstruktivna bolest pluća, sistemske bolesti, imunokompromitovana stanja.) SBRT je adekvatna alternativa hirurgiji kod ove grupe pacijenata, jer rezultati pokazuju odličnu lokalnu kontrolu uz minimalan toksicitet.
Druga, ali ne manje važna grupa pacijenata su pacijenti sa ograničenom metastatskom bolesti karcinoma pluća , tzv oligometastatska bolest. Ne postoji univerzalna definicija oligometastatske bolesti, ali je široko prihvaćena preporuka da broj lezija bude do 5 u jednom ili više organa te do 3 metastaze u jednom organu. Hemioterapija je standardni pristup liječenju ovih pacijenata.
Implemantacija SBRT tehnike je omogućila isporuku visokih ablativnih doza i kod ove grupe pacijenata. Ranije je hirurško odstranjivanje metastaza –metastazektomija bila jedina opcija za ovu grupu pacijenata.
SBRT ima prednost u pređenju sa hirurškim tretmanom – metatazektomijom jer je stereotaksična radioterapija neinvazivna, bezbolna i dobro se podnosi. Takođe ne pravi velike pauze u već planiranom režimu aplikacije sistemske terapije – hemioterapije.
Izuzetno je važna adekvatna selekcija pacijenata, kako u pogledu lokalizacije tumorskih promjena tako i opšteg stanja pacijenta. Kod adekvatno selektovanih pacijenata moguće je postići optimalan terapijski rezultat te potpun klinički i radiološki odgovor.
S obzirom na to da se kod SBRT stereotaksične radioterapije isporučuje visoka doza u jednoj frakciji u svakom aspektu planiranja i sprovođjenja RT tretmana, vodi se računa o maksimalnoj preciznosti tokom isporuke doze na tumor te poštedi zdravih okolnih struktura. Prije isporuke svake frakcije radi se CBCT (Cone beam CT ) koji omogućava slikom vođenu radioterapiju, adekvatan monitoring tretmana te korekciju eventualnih nepreciznosti prije isporuke radijacione doze. Zračna terapija se sprovodi svaki drugi dan, redovno se prati opste stanje pacijenta. Ovakav pristup omogućava da neželjeni efekti budu minimalni.
Iz gore navedenih činjenica jasno je da je SBRT neinvazivna tretmanska opcija koja omogućava odličnu lokalnu kontrolu tumora pluća uz minimalan toksicitet u poređenju sa konvencionalnim radioterapijskim tehnikama.
U nastavku vam preporučujemo da pročitate detaljnije o SBRT (stereotaksijska ekstrakranijalna radioterapija).
U slučaju da imate bilo kakva dodatna pitanja ili nejasnoće molimo vas da nas kontaktirate na 051 340-510